Voor alle vragen over drank,
drugs, pillen, gamen en gokken

Home » Tips en Advies » Studeren » Stimulerende medicatie

Stimulerende medicatie: kunnen pillen je helpen om te studeren of te concentreren?

Examenperiodes zijn voor iedereen stresserend. Hier gezond mee omgaan is niet vanzelfsprekend. Sommige studenten nemen hun toevlucht tot stimulerende medicatie om beter te studeren, want “je blijft langer wakker en fit”. Maar klopt dat wel?

Medicatie zoals methylfenidaat (Rilatine, Medikinet en Concerta) en modafinil (Provigil) kan de waakzaamheid, het zelfvertrouwen en het concentratievermogen voor enkele uren verhogen.

Dat klinkt verleidelijker dan het is. De extra energie die je voelt, komt immers niet uit het pilletje, maar uit je eigen lichaam. Stimulerende medicatie spreekt al snel je reserves aan. Zonder dat je het merkt, kunnen ze jouw lichaam en geest volledig uitputten.

Het zijn geen energie- of concentratiepillen

Eerst en vooral: Rilatine, Medikinet en Concerta (methylfenidaat) zijn geen studeermiddelen. Ze veranderen niets aan je capaciteiten: je wordt er niet slimmer van.

Het zijn wel nuttige geneesmiddelen als men ze op de juiste manier gebruikt. Dat wil zeggen: voorgeschreven na een diagnose AD(H)D. Voor mensen met deze diagnose, kan deze medicatie helpen om met de AD(H)D om te gaan. Dankzij de medicatie zijn ze minder verstrooid, kunnen ze zich beter concentreren op activiteiten, en hebben ze hun impulsieve reacties beter onder controle.

Maar sommige studenten gebruiken stimulerende medicatie om niet-medische redenen. Dit wil zeggen zonder diagnose van AD(H)D of zonder voorschrift, of, in sommigen gevallen, wel met voorschrift maar op een andere manier dan de arts bedoeld had (bijvoorbeeld door tijdens de examens meer in te nemen dan voorgeschreven). Ze doen dit om hun (studie)prestaties te verbeteren, omdat ze zelf denken dat ze AD(H)D hebben of, in uitzonderlijke gevallen, om een roes te ervaren. De grote meerderheid van deze studenten zegt echter dat ze vaak niet de effecten ervaren die ze ervan verwacht hadden, terwijl ze wel bijwerkingen hebben van deze medicatie.

Meer over Rilatine

Risico’s van stimulerende medicatie

Stimulerende medicatie kan je in België enkel met voorschrift bij de apotheker verkrijgen. Je gebruikt deze medicatie dus best nooit zonder medisch toezicht. Er zijn heel wat bijwerkingen mogelijk:

  • Ze kunnen je eetlust ondermijnen
  • Ze kunnen je hartkloppingen geven. Het gebruik van dit soort pillen kan gevaarlijk zijn voor de werking van hart- en bloedvaten.
  • Ze kunnen paniekaanvallen en black-outs veroorzaken. En da’s wel het laatste wat je tijdens de examens wil meemaken.

Eens stimulerende medicatie uitgewerkt is, voel je je extra moe en vaak ook lusteloos. In plaats van de tijd te nemen om te recupereren, kan de verleiding ontstaan om opnieuw te slikken. Zo kan je in een vicieuze cirkel terechtkomen, waarbij je steeds meer nodig hebt voor eenzelfde effect en op den duur volledig de pedalen verliest. Je kan er ook volledig door crashen op het einde van een examenperiode.

Let op: combineer niet met alcohol, cannabis of andere drugs

Studenten combineren vaak niet bewust stimulerende medicatie met andere middelen. Denk bijvoorbeeld aan het einde van de examenperiode. Na het laatste examen vier je het einde van de examens en drink je alcohol, terwijl je de avond of ochtend van het examen nog stimulerende medicatie hebt genomen. Deze medicatie kan nog aanwezig zijn in je lichaam en in combinatie met bijvoorbeeld alcohol tot gevaarlijke ongewenste effecten leiden.

De combinatie met andere verdovende middelen, zoals alcohol of cannabis, versterkt namelijk het effect van stimulerende medicatie. Dit kan aanleiding geven tot concentratiestoornissen, ongepast gedrag of geheugenverlies. Ook een overdosis is mogelijk, met bewustzijnsverlies, ademhalingsproblemen, … als gevolg.

Hoeveel studenten gebruiken Rilatine, Medikinet of Concerta?

Om deze vraag te kunnen beantwoorden, wordt er om de vier jaar een bevraging georganiseerd onder de studenten van alle Nederlandstalige hogeronderwijsinstellingen in Vlaanderen en Brussel. Daaruit kunnen de volgende conclusies getrokken worden:

  • Iets minder dan 1 op 10 (8%) van alle studenten gebruikte in het jaar voorafgaand aan de bevraging minstens 1 keer stimulerende medicatie. Het gaat hierbij om zowel medisch (voorgeschreven) als niet-medisch gebruik samen.
  • De helft daarvan (4%) gebruikte minstens 1 keer stimulerende medicatie om een niet-medische reden, namelijk met de bedoeling om hun studieprestaties te verbeteren.
  • Daarbij gaf 2 op de 3 studenten aan dat ze geregeld niet het effect ervaren dat ze ervan verwacht hadden.
  • Het gebruik van deze medicatie piekt in de blok- en examenperiode.

Hoe vaak ervaren ze bijwerkingen?

Van de studenten die stimulerende medicatie gebruiken om hun studiepresentaties te verbeteren, dus zonder een medische diagnose, heeft 8 op 10 minstens één negatieve bijwerking. Het gaat dan onder andere om volgende zaken:

  • 1 op 2 heeft een verminderde eetlust
  • 2 op 5 hebben last van slaapproblemen of hartkloppingen
  • Ruim 1 op 4 is meer prikkelbaar
  • Ruim 1 op 5 heeft last van stemmingswisselingen of hoofdpijn.

Dit zijn effecten die doorgaans niet helpen om studieprestaties te verbeteren.

Studeren, alcohol en cannabis

Ze zeggen dat studenten veel alcohol drinken, en geregeld eens een jointje lusten. Klopt dat eigenlijk wel?

Studeren en medicatie

Examens, de stress neemt toe! Pillen die meer concentratie of rust beloven, lijken dan aanlokelijk. Maar hoe zit het echt?

Studentenverenigingen

Ook als studentenvereniging kan je overlast, onveilige situaties of problemen door alcohol of drugs beperken of voorkomen.

Een flyer over rilatine