Jaarcijfers

1. Voor het eerst in jaren weer minder vragen beantwoord

Sinds 2019 zat het aantal vragen aan De Druglijn onafgebroken in de lift. Sinds de COVID-crisis werd jaar na jaar een recordaantal vragen beantwoord. Het steeg tot 8.525 in 2022. Maar daar bracht 2023 een einde aan. Het totaal aantal beantwoorde vragen viel met 12% terug en klokte af op 7.504.  De daling deed zich zowel voor in het aantal telefoongesprekken, chats als mails. Het totaal aantal beantwoorde vragen bestonden uit 3.241 telefoongesprekken, 2.040 mails en 2.223 chatgesprekken.
De stijging tot en met 2022 was voor een groot deel te verklaren door de forse stijging van het aantal chatgesprekken. De voorgaande jaren werd dan ook extra ingezet op de bereikbaarheid via chat. In 2019 werden de openingsuren een eerste keer uitgebreid. Tijdens de eerste lockdown van de COVID-crisis in maart 2020 werd beslist om die openingsuren nog eens te verdubbelen. Ook al ziet het er naar uit het dat aantal chatgesprekken in 2023 zijn plafond bereikte, ten opzichte van 2019 ligt het nog steeds bijna driemaal zo hoog.

Een stijging die daarentegen wel aanhoudt, is die van de gemiddelde beantwoordduur van de contacten. Vooral telefoongesprekken (+ anderhalve minuut), maar ook het beantwoorden van chats en mails (telkens een halve minuut) duurden langer dan ooit tevoren. Het toont dat wanneer mensen contact nemen, de vragen complexer of de nood aan een luisterend oor groter zijn geworden dan voordien.

2. Dankzij de chatservice worden meer jongeren bereikt

Voor zover de leeftijd van de bellers, mailer of chatters die contact nemen bekend is, blijkt dat een op drie (34%) jonger is dan 25 jaar. In chatgesprekken loopt dat op tot de helft (50%). De telefoonlijn spreekt jongeren duidelijk veel minder aan: slechts een beller op tien (11%) was jonger dan 25 jaar. Een telefoongesprek heeft dan weer de voorkeur van vooral veertigers (28%) en dertigers (27%). Drie bellers op tien (30%) was ook ouder dan vijftig. Bij mailers is er een grotere spreiding qua leeftijd. Toch ligt ook daar het zwaartepunt bij jongeren. 41% van de mailers was jonger dan 25 jaar. Bij de jongste mailers (jonger dan 15 jaar) gaat het vooral om mails omwille van schoolopdrachten.

3. Mensen die gebruiken, gokken of gamen, nemen meer contact dan ooit

Meer dan vier op tien vragen (45%) kwam van mensen die drank, drugs of pillen gebruik(t)en, gokken of gamen. Bij chatters vertegenwoordigen ze zelfs de meerderheid (54%), bij mailers net niet (47%). Ouders (16%) maken de tweede grootste groep uit. Zij bellen veel vaker dan dat ze mailen of chatten. Partners, broers en zussen, kinderen van gebruikende ouders en overige familieleden zijn samen goed voor bijna een op vijf (18%) van alle contacten. Afhankelijk van hun leeftijd gaat hun voorkeur uit naar contact via telefoon, mail of chat.

4. Alcohol blijft duidelijk het meest besproken product

Samen met cocaïne blijven cannabis en alcohol de drie drugs waarover het vaakst contact wordt genomen. Het aantal vragen over alcohol ligt sinds 2020 hoger dan het aantal vragen over cannabis. Het nam weliswaar met een procentje af (29%) tegenover 2022. Omgekeerd bleef het percentage vragen over cannabis (23%) gelijk aan dat van 2022, maar ligt dat wel een stuk lager dan tien jaar terug (35%). Enkel in chatgesprekken worden nog meer vragen over cannabis dan over alcohol gesteld.
Het aantal vragen over cocaïne schommelde jarenlang rond 16 %. In 2023 nam dat toe tot 18%. Het is uiteraard de illegale drug die de voorbije jaren het sterkst in de aandacht stond omwille van de cocaïnehandel en het daaraan gerelateerde geweld.
Andere illegale drugs komen een stuk minder aan bod. Het percentage vragen over xtc bleef stabiel (4%) terwijl dat voor vragen over speed verder daalde (ook 4%). Over heroïne (2%), lsd (1%), GHB (1%) blijft het aantal vragen beperkt. Voor ketamine (3%) is er de voorbije jaren een lichte toename en voor nieuwe psychoactieve stoffen (NPS) zoals 3-MMC is er een meer uitgesproken stijging (5%).
Ook omtrent medicatie, gokken en problematisch gamen krijgt De Druglijn behoorlijk wat vragen. Al blijven de percentages vragen over gokken (5%) en gamen (6%) lager dan voor medicatie (9%), ze liggen wel hoger dan een aantal jaren terug. Zo worden er inmiddels meer vragen over gesteld dan over tal van illegale drugs.

5. Website, online tests, zelfhulp en zelfzorg blijven scoren

Terwijl 2023 zich kenmerkte in een opvallende daling van het aantal beantwoorde vragen, bleef het aantal bezoekers op deze site het opvallend goed doen. Het aantal keren dat de site bezocht werd, daalde weliswaar licht, maar het aantal bekeken webpagina’s nam sterk toe (+22%). Druglijn.be werd bijna een miljoen keer bezocht (953.391 sessies) waarbij meer dan twee miljoen pagina’s (2.208.853) bekeken werden.
Op de site werden 11.527 kennistests volledig afgelegd en werd met 59.108 volledig ingevulde zelftests gecheckt hoe riskant iemands gebruik van drank, drugs en pillen of gok- en gamegedrag is. Bovendien gingen 471 mensen aan de slag met de online zelfhulpmodule DASH om hun gebruik te verminderen of te stoppen. Het gebruik van GRIP (de set van zelfzorgtools voor kinderen van ouders met afhankelijkheidsproblemen, voor ouders en voor partners) zit in de lift. In heel 2023 werden in totaal 8.292 sessies van deze drie tools gestart.