Middelengebruik en Intrafamiliaal Geweld

Ge(s)laagd contact, rapport over problematisch middelengebruik en intrafamiliaal geweld

Misbruik van alcohol en andere drugs gaat vaak samen met geweld. Maar als het specifiek over intrafamiliaal geweld gaat, kan men dan zomaar stellen dat drank- en drugmisbruik de oorzaak is van geweld in het gezin? Of maakt intrafamiliaal geweld de gezinsleden vooral vatbaarder voor alcohol- en drugproblemen?

In onderzoek en vakliteratuur is veel terug te vinden over middelenmisbruik en geweld, maar of, en in welke mate, er sprake is van een oorzakelijk verband, is veel minder duidelijk.

De Druglijnbeantwoorders monitoren al sinds 2007 met welke situaties van intrafamiliaal geweld de lijn te maken krijgt. De resultaten daarvan werden in 2008 samen met een literatuurstudie gebundeld in een rapport. In 2012 werd die literatuurstudie opgefrist en werd een tweede analyse van de cijfersgegevens uitgevoerd. Eind 2012 werden de resultaten daarvan in een nieuw, geüpdated rapport gegoten.

Twee contacten op honderd

In bijna 2% van alle contacten met De Druglijn komt een of meerdere vormen van geweld ter sprake. Dat is een onderrapportering, al was het maar omdat enkel het intrafamiliaal geweld geregistreerd werd dat door de bellers of e-mailers zelf werd aangekaart.

Bij het begrip ‘intrafamiliaal geweld’ denkt men al snel aan geweld tegen kinderen. Ook partnergeweld gelinkt aan middelengebruik is een bekend probleem. Die vormen van geweld komen ook terug in de Druglijncijfers. Toch vestigen de nieuwe cijfers – net als in vorig rapport – vooral de aandacht op een groep slachtoffers die minder vaak in beeld komt, met name ouders.

Alcohol en stimulerende drugs zoals speed en cocaïne worden vaak beschreven als drugs die agressief gedrag uitlokken en komen ook regelmatig terug in de meldingen van intrafamiliaal geweld bij De Druglijn. Het is echter cannabis dat in de cijfers het meest vermeld wordt bij situaties van intrafamiliaal geweld.

Uiteraard speelt in die resultaten mee dat De Druglijn sowieso veel vragen van ouders en vragen over cannabis krijgt.

Cannabis

Cannabis is een drug die men qua effecten niet zo snel met agressie zou associëren. Uiteraard moet men verder kijken dan de drug op zich. Niet zozeer het effect van cannabis, maar het – al dan niet escalerend of problematisch – cannabisgebruik op zich blijkt een uitlokker te zijn. Cannabisgebruik van een kind, partner of ander gezinslid kan heel wat meningsverschillen, stress en conflicten in het gezin uitlokken. Zelfs in die mate dat het escaleert tot psychisch of fysiek geweld.

Zo wordt nog maar eens geïllustreerd dat de impact van alcohol- en drugmisbruik steeds veel verder reikt dan louter de kans op afhankelijkheid, juridische problemen of gezondheidsschade.

Signaal

Alcohol- en drugmisbruik en intrafamiliaal geweld zijn problematieken die geen zwart-wit denken toelaten. Door nieuwe cijfers te rapporteren wil De Druglijn een signaal geven en illustreren dat middelengerelateerd intrafamiliaal geweld een realiteit is. De aandacht voor geweld in het gezin is de voorbije jaren in onze maatschappij toegenomen en het rapport wil daar ook toe bijdragen.

Download het volledige rapport (pdf)