In Oost-Afrika kent men de gewoonte om op de bladeren van een struik, de Catha edulis, te kauwen. Die struik komt voor in landen als Ethiopië, Somalië en Jemen en wordt daar al eeuwenlang als medicijn en als roesmiddel gebruikt.
Khat wordt gebruikt door verse bladeren tot een balletje te kauwen, dat in de mond wordt gehouden door het tussen de tanden en de wang te stoppen. Die bladeren bevatten de stof cathinon. Door het kauwen komt het sap vrij en dat wordt doorgeslikt.
Omdat het gekauwd wordt, kan men niet zo snel te veel cathinon binnenkrijgen. Bovendien moeten khatbladeren vers zijn om een effect te hebben. Na 48 uur zouden ze geen effect meer hebben. Khat wordt dus vooral gebruikt in de streken waar het groeit.
Effecten
De stof cathinon is verwant aan stoffen zoals efedrine en amfetamines (speed).
Ook al werkt khat minder heftig dan amfetamines, de effecten en de risico’s zijn vergelijkbaar. Men wordt er actief van, voelt geen honger of vermoeidheid meer, praat vlot en legt gemakkelijk sociale contacten. Khat doet de hartslag en de bloeddruk stijgen en de oogpupillen verwijden.
De effecten kunnen een paar uur aanhouden, maar eens uitgewerkt treden dezelfde verschijnselen op als bij andere oppeppende drugs: men voelt zich moe, belabberd, neerslachtig, men kan last hebben van hoofdpijn, enzovoort.
Risico’s
Wie veel en regelmatig khat gebruikt, kan er zeker afhankelijk van raken. Op den duur kan gebrek aan eetlust tot vermageren leiden en kunnen maag- of darmproblemen ontstaan. Ook stemmingsschommelingen, oververmoeidheid, geheugenstoornissen, lusteloosheid en hallucinaties kunnen voorkomen.
Wetgeving
Ook al werd khat in landen als Egypte en Saoedi-Arabië verboden, in andere landen zoals Jemen is het gebruik alomtegenwoordig. Het hoort er als het ware tot het sociale leven. Veel mensen komen er elke middag samen om in groep khat te gebruiken, bijna zoals men bij ons bij elkaar op de koffie gaat of samen op restaurant gaat. De belangrijkste reden waarom mensen khat gebruiken is overigens dat het de sociale banden zou verstevigen. Zo gebeurt het dat men levendige discussies heeft of onderlinge ruzies uitpraat terwijl men samen khat gebruikt.
Khat is ook in België verboden en komt hier zelden voor. Slechts nu en dan zijn er berichten over khatbladeren die via de luchthaven worden binnengesmokkeld. Als het al gebruikt wordt, is het vooral door mensen die uit Oost-Afrika afkomstig zijn.
