Voor alle vragen over drank,
drugs, pillen, gamen en gokken

Home » Drugs ABC » Cannabis » Wat zegt de wet over cannabis?

Wat zegt de wet over cannabis?

De cannabiswetgeving roept veel vragen op. Hoeveel wiet mag je bij je hebben? Mag je thuis blowen? En wat met het roken van een joint in het openbaar?

Eigenlijk mag er niets van dit alles. In België is cannabis wel degelijk een illegale drug. Cannabisbezit en -gebruik zijn strafbaar, zowel voor minderjarigen als voor meerderjarigen. Cannabis is dus niet gelegaliseerd.

De Belgische wet sinds juni 2003: geen legalisering

In België is cannabis een illegale drug. Daar heeft de drugwet van juni 2003 niets aan veranderd. Aan cannabisbezit en/of -gebruik kan altijd een straf vasthangen, zowel voor minderjarigen als voor meerderjarigen. Er is dus geen legalisering, wel een decriminalisering gebeurd: cannabisbezit en/of -gebruik door volwassenen krijgt de laagste vervolgingsprioriteit.

Cannabis is verboden voor minderjarigen

Over minderjarigen (-18 jaar) is de wet heel duidelijk: de invoer, de productie, het bezit, het gebruik en de verkoop van zowel cannabis als van andere illegale drugs zijn in alle omstandigheden verboden. Wanneer een minderjarige betrapt wordt, maakt de politie een proces-verbaal op en bezorgt dit aan het parket. Ook de ouders worden verwittigd.

Als minderjarige krijg je automatisch en gratis een advocaat toegewezen. Het parket beslist wat er verder gebeurt en beslist om al dan niet de jeugdrechter in te schakelen.

Het parket kan zelf beslissen om

  • de zaak te seponeren (klasseren zonder gevolg)
  • een waarschuwingsbrief te sturen of een mondelinge waarschuwing te geven
  • een positief project te laten bedenken en voor te stellen aan de magistraat
  • voorwaarden op te leggen zoals een leerproject, een contactverbod of plaatsverbod, regelmatig naar school gaan of een opleiding volgen, op gesprek gaan bij drughulpverleners of je aanmelden voor jeugdhulp.

Als niet aan de voorwaarden wordt voldaan of als het positief project niet goed wordt uitgevoerd, kan het parket je naar de jeugdrechter sturen.

In afwachting dat je voor de rechter verschijnt, doen de politie en de sociale dienst van de jeugdrechtbank een onderzoek. Ondertussen kan de jeugdrechter:

  • je thuis laten wonen maar maatregelen opleggen zoals diegene die hierboven al vermeld zijn
  • je bijkomend een gemeenschapsdienst en huisarrest opleggen
  • beslissen om je in een gesloten centrum te plaatsen.

Wanneer de maatregel is afgelopen of niet nageleefd wordt, beslist het parket om de zaak te seponeren (en dus te klasseren) of je voor de jeugdrechter te brengen die een definitieve sanctie kan opleggen. Dat zijn opnieuw maatregelen zoals hierboven vermeld, maar die wel langer duren.

Meerderjarigen: ‘Laagste vervolgingsprioriteit’

Ook voor meerderjarigen is de invoer, productie, het bezit, het gebruik en de verkoop van zowel cannabis als van andere illegale drugs verboden. Aan het bezit van cannabis voor eigen gebruik kan wel de laagste vervolgingsprioriteit gegeven worden. Het bezit van maximum drie gram cannabis of de teelt van één vrouwelijke cannabisplant wordt niet altijd vervolgd. Wel wordt de cannabis in beslag genomen en wordt door de politie een vereenvoudigd proces verbaal opgesteld.

In bepaalde steden, gemeenten of op bepaalde festivals kan men van deze regeling afwijken en kan een onmiddellijke minnelijke schikking (OMS, een onmiddellijk te betalen bedrag) opgelegd worden. Zelfs als men minder dan drie gram cannabis op zak heeft.

De politie maakt bij vaststelling van bezit voor eigen gebruik wel een vereenvoudigd proces-verbaal op. Dat proces-verbaal bevat onder andere:

  • plaats en datum van de feiten;
  • aard van de feiten (type en hoeveelheid van het product);
  • volledige identiteit van de dader;
  • samenvatting van zijn versie van de feiten.

De politie zal de cannabis in beslag nemen.

Verzwarende omstandigheden voor meerderjarigen

Als het bezit van cannabis gepaard gaat met verzwarende omstandigheden, verstoring van de openbare orde of bij tekenen van problematisch gebruik wordt het wel vervolgd.
Een verzwarende omstandigheid is bijvoorbeeld gebruik in aanwezigheid van minderjarigen. Verstoring van de openbare orde is bijvoorbeeld het bezit van cannabis in de buurt van een school, halte van het openbaar vervoer, park of een andere plaats waar veel minderjarigen komen.

De politie stelt dan een gewoon proces-verbaal op dat wordt doorgestuurd naar het parket. Bij het parket kan de procureur verschillende maatregelen treffen:

  • seponering met waarschuwing van de politie en eventueel
  • doorverwijzing naar gespecialiseerde hulpverlening;
  • minnelijke schikking;
  • pretoriaanse probatie;
  • bemiddeling in strafzaken;
  • doorverwijzing naar de correctionele rechtbank.

Mijn maten zeiden altijd dat cannabis niet verslavend is. Zelf was ik daar ook helemaal van overtuigd. Ik stop wanneer ik wil, dacht ik. Mooi niet: cannabis is veel verslavender dan ik dacht.

‘Raf’ (22 jaar)